لپ‌تاپ هم مانند بسیاری از وسایل و تجهیزات، ممکن است در صورت استفاده پیوسته و مداوم داغ کند. البته این مسئله درباره لپ‌تاپ، حساسیت بسیار بیشتری دارد؛ زیرا کار و زندگی بسیاری از کاربران در داده‌ها و اطلاعاتی خلاصه می‌شود که در لپ‌تاپ خود ساخته و پرداخته کرده‌اند. به این ترتیب وارد شدن کوچک‌ترین آسیبی به آن‌ها می‌تواند تبعات جبران‌ناپذیری به بار بیاورد. با این اوصاف مقوله داغ شدن لپ تاپ و راه‌های جلوگیری از آن، از مهم‌ترین مسائلی است که کاربران کامپیوتر با آن سر و کار دارند. در این مقاله ضمن پرداختن به این موضوع، مطالبی درباره جلوگیری از داغ شدن لپ تاپ و… ارائه کرده‌ایم.
چرا لپ تاپ داغ می‌کند؟
گاهی داغ کردن سیستم چیز عجیبی نیست! وقتی از یک وسیله برقی به صورت مستمر کار می‌کشیم ممکن است اجزای مختلف آن، از آداپتور گرفته تا عناصر موتور، داغ کنند. این پدیده درباره فعالیت لپ‌تاپ نیز صدق می‌کند؛ مخصوصا وقتی در حال استفاده از برنامه‌های سنگین و کارهایی باشید که پردازنده‌های سیستم را تمام و کمال درگیر می‌کنند؛ مانند برنامه‌های تدوین فیلم و طراحی و گرافیک. بدیهی است که برای پیشگیری از داغ شدن لپ تاپ در چنین وضعیتی، نباید از آن به صورت پیوسته کار کشید؛ اما گاهی بدون وجود چنین شرایطی سیستم داغ می‌کند و حتی بدون هشدار خاموش می‌شود؛ ممکن است گاهی هم با صدای زیاد فن لپ تاپ مواجه شوید!
در چنین مواقعی چه باید کرد؟ نویز فن و داغ شدن لپ تاپ و خاموش شدن آن علامت وجود چه مشکلی است؟ عوارض داغ شدن لپ تاپ چیست؟ در ادامه به این سوالات پاسخ می‌دهیم. اما قبل از آن بهتر است با سیستم تهویه لپ‌تاپ آشنا شوید.
سیستم تهویه لپ تاپ چگونه کار می‌کند؟
در واقع وظیفه اصلی سیستم تهویه، جلوگیری از داغ شدن لپ تاپ است. در این میان، خنک‌سازی اجزای داخلی لپ‌تاپ به هیت سینک (heatsink) و فن سپرده شده است. هیت سینک یک مبدل حرارتی است که برای خنک کردن قطعاتی از جمله CPU، پردازنده‌های گرافیکی، هارد و… به کار گرفته می‌شود. این قطعه که معمولا از جنس مس یا آلومینیوم ساخته می‌شود، گرمای قطعات در حال فعالیت را جذب می‌کند؛ هم‌زمان، فن دستگاه حرارت ایجاده شده را به بیرون می‌راند. به این ترتیب، سیستم تهویه، ضمن خنک کردن قطعات و محیط داخلی لپ‌تاپ، دمای دستگاه را پایین می‌آورد تا سیستم داغ نکند. داغ کردن و خاموش شدن ناگهانی سیستم، می‌تواند از علائم خرابی هیت سینک باشد.
مهم‌ترین علائم داغ شدن لپ تاپ
چنانکه ذکر شد ممکن است دستگاه به دلیل استفاده پیوسته داغ کند؛ اما اگر پای عوامل دیگری در میان باشد، پیگیری و رسیدگی فوری، ضروری است. اما با کمک چه علائمی می‌توانیم این مشکل را شناسایی کنیم؟ در ادامه به این سوال پاسخ می‌دهیم.
۱ـ داغ شدن غیرطبیعی
اگر سطح لپ‌تاپ به طور غیرعادی داغ شود و از مجاری هوای فن، باد داغ بیرون بزند، بهتر است هرچه زودتر مسئله را علت‌یابی کنید. در نظر داشته باشید، از آنجا که بررسی این موضوع مستلزم باز کردن قاب دستگاه است، بهتر است به تکنسین کاربلد مراجعه کنید.
۲ـ کار کردن فن با صدا و سرعت زیاد
گاهی هنگام کار کردن با برنامه‌های سنگین، فن با سرعت کار می‌کند؛ اما اگر عملکرد آن بیشتر اوقات به همین صورت باشد، بهتر است مسئله را بررسی کنید.
۳ـ کار نکردن فن هنگام استفاده از برنامه‌های سنگین
اگر پس از فعالیت مستمر یا استفاده از برنامه‌های سنگین، برخلاف همیشه، فن کار نمی‌کرد، احتمال آسیب دیدن و از کار افتاد آن وجود دارد. از کار افتادن فن می‌تواند ناشی از حرارت بالای فضای داخلی لپ‌تاپ باشد.
۴ـ خاموش شدن ناگهانی لپ‌تاپ بدون هشدار
گاهی قبل از خاموش شدن سیستم با هشدار روبه‌رو می‌شوید؛ اما خاموش شدن ناگهانی بدون هشدار قبلی، می‌تواند از علائم داغ شدن لپ تاپ باشد.
۵ـ مواجهه با خطا (error) و صفحه آبی مرگ
این علامت هم یکی از نشانه‌های داغ شدن لپ تاپ است که احتمالا پس از رؤیت آن سیستم خاموش می‌شود.
۶ـ هنگ کردن سیستم
ممکن است سیستم به دلایل مختلف هنگ کند؛ داغ شدن لپ تاپ هم یکی از این دلایل است. برای کسب اطلاعات بیشتر، این مقاله را بخوانید: ری استارت لپ تاپ هنگ کرده: چگونه لپ‌تاپ هنگ‌کرده را ری استارت و خاموش کنیم؟
۷ـ نصب نبودن درایورها و به روز نبودن سیستم
به روز نبودن برنامه‌های کاربردی و نصب نبودن نسخه‌های جدید درایورها می‌تواند موجب اختلال در عملکرد سیستم شود؛ به تبع این موضوع ممکن است به واسطه مشکل در پردازش داده‌ها، لپ‌تاپ داغ کند.
۸ـ استفاده از آنتی‌ویروس سنگین
آنتی‌ویروس‌ها معمولا موجب اختلال در عملکرد سیستم و کندی آن می‌شوند. بهتر است برای نصب آنتی‌ویروس مناسب، اطلاعات لازم را درباره آن به دست بیاورید.
چگونه از داغ شدن لپ تاپ خود جلوگیری کنیم؟
این نکات ساده و کاربردی را به کار ببندید:
۱ـ از کول‌پد استفاده کنید. استفاده از کول‌پد ضمن خنک کردن اجزای لپ‌تاپ باعث می‌شود در صورت جاری شدن مایعات روی سطح میز کار، سیستم در امان بماند.
برای کسب اطلاعات بیشتر این مقاله را بخوانید: بعد از ریختن آب روی لپ تاپ چکار کنیم؟ + یک نکته طلایی برای پیشگیری |
۲ـ به صورت پیوسته و طولانی از سیستم کار نکشید. می‌توانید هر نیم‌ساعت هم به خودتان استراحت بدهید هم رایانه را برای دقایقی روی حالت اسلیپ بگذارید.
۳ـ از قرارداد لپ‌تاپ روی سطوح نامناسبی که تهویه را مختل می‌کنند (مانند پتو) بپرهیزید.
۴ـ از باتری‌های فیک و غیراُریجینال استفاده نکنید.
۵ـ بهتر است هنگامی که لپ‌تاپ در حال گرفتن شارژ است، از آن استفاده نکنید.
کنترل دمای لپ‌تاپ
تمام نکاتی که ذکر شد، باعث می‌شوند که بتوانید دمای لپ‌تاپ را کنترل کنید. جهت آگاهی از میزان دمای اجزای داخلی دستگاه (مانند هارد، گرافیک، رم و…) می‌توانید از برنامه‌هایی مانند core temp کمک بگیرید. رسیدن دمای لپ‌تاپ به ۶۰ درجه حاکی از وجود مشکل است. معمولا پس از رسیدن دمای CPU به ۸۰ درجه، سیستم بدون هیچ هشداری رایانه را خاموش می‌کند.
حرف آخر: داغ نکن! درستش کن!
به جای اینکه از داغ شدن لپ تاپ خود کلافه و عصبانی شوید، مشکل را ریشه‌ای حل کنید. بهترین کار این است که ضمن سرویس لپ‌تاپ به صورت دوره‌ای با انجام کارهای ساده (مثل تمیز کردن فن و مجاری هوا) از بروز مشکلات بعدی جلوگیری کنید!
