بعضی از کاربران لپتاپ، به فراخور نوع کار و شغلشان، ساعات طولانی مقابل سیستم مینشینند. بدیهی است که این افراد باید نکاتی را برای سلامت چشم و جسم خود رعایت کنند. رعایت نکردن این نکات در درازمدت به سلامت چشم و سایر اعضای بدن مثل دستها، مهرههای گردن و ستون فقرات و… آسیب میزند. در این میان با توجه به نور و تشعشات مانیتور، مراقبت از چشم اهمیت بسیار زیادی دارد. در این مقاله به موضوع محافظت از چشم در برابر صفحه نمایش پرداختهایم.
راهکارهای مختلف محافظت از چشم در برابر صفحه نمایش
هر کاربری که به اقتضای کارش بیش از یک ساعت در روز مقابل مانیتور لپتاپ مینشیند، باید بهطور جدی به فکر سلامت چشم خود باشد. در این راستا راهکارهای مختلفی ارائه میشود. این راهکار در قالب چند دسته کلی میگنجند:
- راهکارهایی که مبتنی بر استفاده از ابزارهای جانبی محافظتی هستند: مانند استفاده از طلق محافظ چشم مانیتور یا استفاده از عینک فیلتر نور آبی.
- دسته بعدی راهکارها مربوط به تنظیمات سیستم و نمایشگر میشوند. برای مثال فرد میتواند با روشن کردن فیلتر نور آبی یا کم کردن نور نمایشگر، در راستای مراقبت از چشم خود بکوشد.
- دسته سوم، شامل راهکارهای بهداشتی و مراقبتی میشود که فرد دائماً باید حین کار به آنها اهتمام ورزد. مانند انجام دادن نرمشهای مخصوص چشم (و سایر اعضا) وسط کار.
البه برای محافظت از چشم در برابر صفحه نمایش، راهکارهای دیگری هم وجود دارند که ممکن است در هیچیک از سه دسته فوق نگنجند. در مجموع ۷ راهکار اساسی را برگزیدهایم تا با به کار بستن آنها، بیش از پیش مراقب چشمان خود باشید.
۷ راهکار اساسی برای محافظت از چشم در برابر صفحه نمایش
چنانکه ذکر شد، راهکارهای مختلفی برای محافظت از چشم در برابر صفحه نمایش وجود دارد. این راهکارها عبارتاند از:
- استفاده از محافظ صفحهنمایش
- مشاوره با پزشک و استفاده از عینک فیلتر نور آبی
- تنظیمات لپتاپ برای تنظیم میزان نور نمایشگر
- فعال کردن فیلتر نور آبی سیستم
- تنظیم ارتفاع صحیح لپتاپ با استفاده از cool pad
- انتخاب لپتاپ با نمایشگر مناسب هنگام خرید
- رعایت اصول بهداشت چشم و قانون ۲۰، ۲۰، ۲۰
در ادامه به توضیح هریک از این موارد پرداختهایم.
استفاده از محافظ صفحهنمایش
استفاده از گلس (glass) یا همان محافظ نمایشگر، برای مانیتور لمسی ابزارهای دیجیتال، اهمیت زیادی دارد. اما اهمیت این مسئله فقط محدود به حساسیت صفحه نمایش لمسی و ساختار هوشمند آن نیست؛ در این میان، جلوگیری از خستگی چشم به واسطه نور مانیتور نیز اهمیت دارد. به همین دلیل، پیش از کاربرد انواع LED و LCD به عنوان مانیتور دسکتاپ و لپتاپ، حتی برای مانیتورهای قدیمی هم از محافظ استفاده میکردند. شاید محافظهای دودی و پلاستیکی/شیشهای مانیتورهای قدیمی را به یاد داشته باشید!
به کار گرفتن محافظ مانیتور لپتاپ، ضمن جلوگیری از افتادن خط و خش یا ماندن لکه و اثر انگشت روی نمایشگر فواید دیگری هم دارد؛ محافظت از چشم در برابر صفحه نمایش لپتاپ و جلوگیری از خستگی زودهنگام چشم، فواید دیگر استفاده از محافظ نمایشگر هستند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه، میتوانید این مقاله را بخوانید: «از محافظ صفحه نمایش لپ تاپ استفاده کنیم یا نه؟ + اهمیت گلس صفحه نمایش»
مشاوره با پزشک و استفاده از عینک فیلتر نور آبی
چشم انسان بازه خاصی از طیف نوری را تشخیص میدهد. حتما تا به حال دو اصطلاح «مادون قرمز» و «ماورای بنفش» را شنیدهاید. چشم ما رنگهایی که طول موجی کمانرژیتر از ۷۰۰ نانومتر داشته باشد (مادون قرمز) را تشخیص نمیدهد. درمقابلِ این طیف، طیف رنگی بنفش و آبی قرار دارد که یک طیف نوری پرانرژی است و چشممان قادر به تشخیص تشعشعات ماورای آن نیست. نورهای ماورای بنفش (UV) میتوانند به چشم و پوست آسیب برسانند. اما در این میان، برخی نورهای مرئی هم ممکن است آسیبزا باشند.
نور آبی مانیتور چیست؟
در میان نورهای مرئی، نور آبی با طول موج کوتاهتر میتواند از فیلتر درونی چشم بگریزد و به شبکیه برسد؛ این امر ممکن است موجب بروز آسیبهایی در چشم شود. هرچند نور آبی به صورت طبیعی در تابش خورشید نیز وجود دارد، اما صورت طبیعی آن برای چشم مضر نیست؛ درمقابل، صورت مصنوعی نور آبی که از طریق لامپهای LED و یا صفحات نمایشگر مختلف ساطع میشود، میتواند به چشم آسیب برساند. این مسئله درباره نور آبی نمایشگر لپتاپ هم صدق میکند که میتواند آسیبهایی مثل: خستگی و خشک شدن چشم، سردرد و بههم خوردن برنامه خواب را در پی داشته باشد.
برخی پزشکان برای محافظت از نور آبی نمایشگر، استفاده از عینک مخصوص را توصیه میکنند. برخی دیگر هم میگویند که میتوان به استفاده از عینک با UV مناسب بسنده کرد؛ اما حتما باید با استفاده از تنظیمات سیستم، از شدت تشعشعات کاست و وسط کار به چشم استراحت و نرمش مخصوص داد. اگر زیاد جلوی سیستم مینشینید، حتما در این زمینه با پزشک مشورت کنید و در صورت تجویز، از عینک فیلتر نور آبی استفاد نمایید.
برای کسب اطلاعات بیشتر، این مقاله را بخوانید: «مزایا و معایب نور آبی صفحه نمایش لپتاپ»
تنظیمات لپتاپ برای تنظیم میزان نور نمایشگر
کاربران میتوانند با استفاده از تنظیمات نور نمایشگر در کنترل پنل (control panel) و در قسمت display، برای تنظیم میزان شدت نور و تشعشعات اقدام کنند. برای این کار در ویندوز ۷: با کلیک کردن روی گزینه adjust brightness وارد پنجره جدید میشوید و با استفاده از نواری که پایین صفحه است، میزان نور را تنظیم میکنید. و اما در ویندوز ۱۰: از طریق منوی تنظیمات (settings) وارد پنجره display میشوید و تنظیمات مربوطه را انجام میدهید. البته در ویندوز ۱۰ با سرچ ساده عبارت brightness هم به گزینه مورد نظر دسترسی پیدا خواهید کرد.
تنظیم نور و رنگ سایر اپلیکیشنها و برنامههای اجرایی در ویندوز نیز، میتواند از چشم شما محافظت کند. برای مثال اگر روزانه با نرمافزار word سر و کار دارید، میتوانید رنگ زمینه صفحه را به توسی یا طیفهای مشابه تغییر دهید؛ این کار از زنندگی نور مانیتور میکاهد. همین ترفند را در سایر برنامههایی که قابلیت تنظیم دارند نیز میتوانید پیاده کنید.
فعال کردن فیلتر نور آبی سیستم
برای کنترل نور آبی نمایشگر (بلو لایت/ blue light) در ویندوز ۱۰ آپشنی در نظر گرفته شده است. کاربران میتوانند از طریق تنظیمات و با سرچ ساده عبارت night light settings تنظیمات مورد نظر را انجام دهند. مسیر دقیق دسترسی به این قسمت، به این صورت است:
Win + X => settings => display => night light
هرچند در ویندوز ۷ این امکان وجود ندارد؛ اما چنانکه ذکر شد، کاربران میتوانند با کم کردن شدت نور نمایشگر از قسمت تنظیمات صفحهنمایش (display) برای محافظت از چشم خود اقدام کنند.
تنظیم ارتفاع صحیح لپتاپ با استفاده از cool pad
بهترین ارتفاع هنگام کار با لپتاپ (از لحاظ زاویه قرارگیری برابر چشم) این است که ارتفاع طوری تنظیم شود که چشمها مقابل مرکز صفحهنمایش قرار بگیرند. برای تنظیم ارتفاع لپتاپ، میتوانید از کولپدهایی استفاده کنید که قابلیت تنظیم ارتفاع دارند. این خنککنندهها، ضمن اینکه با استفاده از فن، حرارت دستگاه را پایین میآورند، شرایط استاندارد را فراهم میکنند.
انتخاب لپتاپ با نمایشگر مناسب هنگام خرید
اگر از آن دسته کاربران لپتاپ هستید که ساعات زیادی مقابل سیستم مینشینند، بهتر است قبل از خرید سیستم همه چیز را در نظر بگیرید؛ به این معنا که با توجه به شرایط کاری خود، لپتاپی را انتخاب کنید که نمایشگر آن، آپشنهای مناسبی برای محافظت از چشم داشته باشد.
رعایت اصول بهداشت چشم و قانون ۲۰، ۲۰، ۲۰
مهمترین مسئلهای که خودتان تحت هر شرایطی باید رعایت کنید، به کار بستن توصیههای ساده بهداشتی هستند. اگر مجبورید ساعات طولانی جلوی سیستم بنشینید، حتما وسط کار از سر جایتان بلند شوید، کمی نرمش کنید و به چشمان خود استراحت بدهید. توصیه ویژه برای نرمش و استراحت چشم، پیروی از قانون ۲۰، ۲۰، ۲۰ است. یعنی:
هر ۲۰ دقیقه، ۲۰ ثانیه به جایی در فاصله ۲۰ فوتی خود (۶ متری) نگاه کنید و پلک بزنید. البته نرمشهای دیگری هم برای استراحت چشم پیشنهاد میشود که میتوانید به تناوب از آنها هم استفاده کنید. ولی مسئله مهم این است که حتما بین کار، زمانی را برای نرمش و بلند شدن از جلوی سیستم در نظر بگیرید.
حرف آخر: تو که چشمات خیلی قشنگه!
امیدواریم با به کار بستن نکات این مقاله و سایر توصیههای عمومی، به خوبی برای محافظت از چشم در برابر صفحه نمایش اقدام کنید. ضمن به کار بستن این نکات، باید از نمایشگر دستگاه خود نیز به خوبی مراقبت کنید تا با بهترین عملکرد، حافظ سلامت چشمتان باشد. در صورت بروز هرگونه مشکل برای نمایشگر، با اقدام مناسب و بهموقع، از تعویض صفحه نمایش لپتاپ جلوگیری نمایید.
خواندن این مقاله را نیز به شما پیشنهاد میکنیم: |