کنتراست چیست؟

نسبت کنتراست (Contrast Ratio) را باید یکی از مهم‌ترین عوامل انتخاب یک صفحه نمایش دانست که اغلب توسط شرکت‌های ساخت لپ تاپ و یا تلویزیون، بزرگ‌نمایی می‌شود. به دلیل اهمیت نسبت کنتراست در عملکرد یک لپ تاپ و صفحه نمایش بسیار تاثیر گذار است و با شناخت آن باعث می شود ما بتوانیم در هنگام خرید، بهترین گزینه را انتخاب کنیم.

در ساده‌ترین تعریف، نسبت کنتراست به تفاوت میان روشن‌ترین و تاریک‌ترین تصاویری که یک نمایشگر می‌‌تواند تولید کند، اطلاق می‌شود. به شکل دیگر، نسبت کنتراست همان تفاوت میان سیاه و سفید صفحه نمایش است. برای مثال، اگر لپ تاپ شما در حالتی که رنگ سفید روی آن نمایش داده می‌شود، 450 نیت روشنایی ایجاد کند و شدت روشنایی با نمایشگر کاملاً سیاه، 0.1 نیت باشد، نسبت کنتراست آن 4500 خواهد بود.

از این به بعد اما همه چیز کمی پیچیده‌تر است؛ هیچ استاندارد تعریف شده‌ای برای اندازه‌گیری کنتراست وجود ندارد و شرکت‌های ساخت صفحه نمایش لپ تاپ می‌توانند با سوءاستفاده از این موضوع و اندازه گرفتن داده‌های مورد نیاز با فقط یک پیکسل که ورودی نور آن را تحت شرایط غیر عادی بالا برده‌اند، به روشنایی حداکثر بسیار بالایی دست پیدا کنند.

آن‌ها سپس شدت نور خارج شده از همان پیکسل را در حالتی که هیچ‌گونه جریانی به آن وارد نمی‌شود، اندازه می‌گیرند. همان‌طور که احتمالاً حدس می‌زنید، اعداد به دست آمده از این روش نماینده خوبی برای شرایط کاری روزمره شما نیستند و عملکرد واقعی، انحراف بسیاری از عملکرد ادعا شده توسط شرکت‌های سازنده خواهد داشت.

باید به این نکته اشاره کنیم که اغلب شرکت‌های سازنده بعد از بررسی بازار و داده‌های به دست آمده از محصولات شرکت‌های رقیب، میزان نسبت کنتراست مورد نیاز برای داشتن فروشی خوب در بازار را تخمین می‌زنند و سپس با در نظر گرفتن مدل یا رده قیمتی محصول خود، همان اعداد را با کمی تغییر به عنوان کنتراست جدیدترین صفحه نمایش لپ تاپ شان اعلام می‌کنند.

با این وجود، تنها راه تشخیص و اطلاع یافتن از میزان دقیق نسبت کنتراست را باید در بررسی‌های سایت‌های فناوری مختلف جستجو کرد. همچنین می‌توانید با چشم نیز کاملاً تفاوت میان نسبت کنتراست در تلویزیون‌های مختلف را تشخیص دهید. در ادامه، به معرفی هرچه بیشتر نسبت کنتراست می‌پردازیم.

نسبت کنتراست خوب یا بد را چگونه تشخیص دهیم؟

در حال حاضر این نوشته از لپ تاپ اسکرین را با نمایشگری می‌خوانید که نسبت کنتراست خاص خود را دارد. به همین دلیل، نمی‌توان به صورت دقیق اطمینان حاصل کرد که تصویری که در ادامه برای مقایسه نسبت کنتراست خوب و بد برای شما قرار داده شده، همان گونه که مقصود ما است به شما انتقال پیدا کند. به هر حال، به دلیل تفاوت‌های آشکار میان دو عکس، احتمالاً تعداد زیادی از شما بتوانید تفاوت را تشخیص دهید.

عکس سمت چپ در نمایشگر مناسب، نشان دهنده نسبت کنتراست صحیح است و عکس سمت راست به دلیل غیر واقعی‌تر بودن رنگ سیاه، نسبت کنتراست پایینی را به نمایش می‌گذارد. همچنین به راحتی می‌توانیم ببینیم که سایر رنگ‌های این تصویر نیز چندان دقیق و شفاف نیستند.

کنتراست واقعی و کنتراست دینامیک

نسبت کنتراست دو جنبه دیگر نیز دارد که از آن‌ها به عنوان کنتراست واقعی «Native» و کنتراست دینامیک یاد می‌شود. نسبت کنتراست واقعی بیشتر به فناوری ساخت پنل نمایشگر بستگی دارد و در هر تصویری، بر اساس مقایسه بین روشن‌ترین نقطه آن با تاریک‌ترین نقطه همان تصویر حاصل می‌شود.

کنتراست دینامیک اما به مجموعه فناوری‌های اشاره دارد که می‌توانند نسبت کنتراست واقعی را با توجه به محتوایی که روی صفحه نمایش شما نشان داده می‌شود، تنظیم کنند. این نسبت کنتراست متغیر است و با توجه به هر تصویر تغییر می‌کند.

تصویر بالا را می‌توان مثال خوبی برای توضیح روشنایی نسبی دانست؛ اگر ال سی دب لپ تاپ شما از 100 درصد ظرفیت روشنایی خود استفاده کند، نقاط روشن بسیار خوب به نظر می‌رسند، اما رنگ سیاه عمق لازم را نخواهد داشت. و اگر روشنایی نمایشگر روی اعداد پایین تنظیم شود، عمق رنگ سیاه بسیار مطلوب خواهد بود، ولی لپ تاپ نخواهد توانست تصاویر را با روشنایی کافی به نمایش بگذارد.

وقتی نور پس زمینه صفحه نمایش قابل کنترل باشد، می‌تواند تصویر مورد نظر شما را به شکلی تنظیم کند که نسبت کنتراست تصویر طبیعی‌تر به نظر برسد؛ اگر تصویر شما تاریک باشد، نور پس زمینه ال سی دی لپ تاپ شما نیز تاریک‌تر خواهد و اگر تصویر روشن باشد، نور پس زمینه نیز زیاد می‌شود.

با این حال این نکته را در نظر داشته باشید که هرچند در این حالت ظاهراً نسبت کنتراست صفحه نمایش بهتر شده است، نمی‌توان آن را تغییری انقلابی نامید. حقیقت این است در دنیای واقعی، کنتراست دینامیک تاثیری بر کیفت تصویر ندارد، زیرا شما نمی‌توانید در هر لحظه شدت روشنایی را از صفر به 100 و بر عکس، تغییر دهید.

اگرچه LED های یک لپ تاپ LED LCD می‌توانند خاموش شوند تا عمق بالایی از رنگ سیاه را اینجا کنند، این امکان در هنگام نمایش ویدئو، عملاً وجود ندارد. تصویر پایین را در نظر بگیرید که در سمت راست، نمایشگری با عمق رنگ سیاه عالی را نشان می‌دهد، اما به دلیل کم شدن نور پس زمینه، رنگ سفید به خاکستری گراییده است. در سمت راست اما نمایشگری را می‌بینم که از نسبت کنتراست واقعی یا Native بهتری برخوردار بوده و رنگ سفید به زیبایی نمایش داده می‌شود.

در حال حاضر تولیدکنندگان صفحه نمایش لپ تاپ از روش‌های بسیاری برای افزایش نسبت کنتراست واقعی استفاده می‌کنند که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، فناوری Local Dimmig نام دارد که به کمک آن می‌توان روشنایی LED ها را به صورت ناحیه‌ای کنترل و تاریکی موضعی ایجاد کرد. البته لپ تاپ های دارای این تکنولوژی، تعداد نقاط کنترل نور متفاوتی دارند؛ بدیهی است که با افزایش این نقاط، نسبت کنتراست نیز افزایش پیدا می‌کند و عمق رنگ سیاه در تصاویر بیشتر می‌شود.

موضوع دارای اهمیت دیگر در تعیین کیفیت Local Dimming را باید نوع نور پس زمینه دانست. نور پس زمینه Full-array بهترین نوع لوکال دیمینگ را ایجاد می‌کند، زیرا در این حالت LED ها در سراسر پنل به طور یکنواخت پراکنده شده‌اند و می‌توانند یکنواختی رنگ سیاه بهتری ایجاد کنند.

مشکلی به نام اندازه‌گیری

ممکن است با وجود تمامی این پیچیدگی‌ها از خود بپرسید که چگونه می‌توان از خرید یک لپ تاپ با نسبت کنتراست خوب اطمینان حاصل کرد؟

متاسفانه این کار با مقایسه از طریق مراجعه به فروشگاه امکان ندارد، زیرا نحوه نورپردازی در این مکان‌ها، همه چیز را متفاوت جلوه می‌دهد. ‌بروشورهای مشخصات را نیز باید به دلیل ملاحظات رقابتی و تمایل شرکت‌ها برای درج عددهای غیر واقعی، فراموش کنید.

پس تنها منبع باقی مانده را باید بررسی‌‌های نگاشته شده توسط سایت‌های مختلف دانست. در این روش به دلیل نبود یک استاندارد یکسان و جامع برای اندازه‌گیری نسبت کنتراست، معمولاً بین اعداد اعلامی این سایت‌ها اختلاف زیادی وجود دارد.

روش‌های اندازه‌گیری نیز بسیار با یکدیگر تفاوت دارند؛ برای مثال، در روش ANSI، هشت مستطیل سیاه و سفید به صورت شطرنجی در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند تا میانگینی از نوردهی آن‌ها به ما ارائه شود. در این حالت هم روشنایی نقاط سفید قطعاً بر نقاط تاریک تاثیر خواهد گذاشت. روش ANSI همچنین زمان زیادی از شما خواهد گرفت. اما خبر خوب این که شما با اطلاعات به دست آمده مقالات و مقایسه ی سایت های مختلف در این زمینه، قطعاً به یک درک اولیه دست پیدا کرده‌اید و دیگر گول اعداد فضایی اعلام شده توسط شرکت‌ها را نخواهید خورد.