اگر به هر دلیل از یک لپتاپ قدیمی استفاده میکنید و فعلا قصد تعویض آن را ندارید، احتمالا گاهی با مشکلاتی روبهرو میشوید؛ مشکلاتی که تجربه کاربری شما را تحت تأثیر قرار میدهند. یکی از این مشکلات کندی سرعت سیستم است. در این مقاله مهمترین راهکارهای افزایش سرعت لپ تاپ های قدیمی را به شما ارائه دادهایم. این راهکارها شامل دو اقدام اساسی هستند: «ارتقای لپتاپ/ استفاده از برنامههای داخلی و تنظیمات ویندوز»
ارتقای لپتاپ برای افزایش سرعت لپ تاپ های قدیمی
اگر قصد ندارید لپتاپ قدیمی خود را تعویض کنید، بهتر است که لااقل برای ارتقای آن اقدام کنید. ارتقای قطعات لپتاپ میتواند بسیاری از مشکلات کاربری، از جمله کندی سرعت سیستم را بهبود بخشد. بخشی از توصیههایی که در این مقاله بدان اشاره کردهایم، در راستای همین مقوله (یعنی ارتقای سیستم) هستند.
البته همه قطعات لپتاپ قابل ارتقا نمیباشند و پیش از اقدام به انجام این کار باید قابلیتهای سیستم خود را بررسی کنید؛ زیرا ممکن است از بعضی قطعات جدید پشتیبانی نکند.
استفاده از برنامههای داخلی و تنظیمات ویندوز
با استفاده از آپشنهای مختلف ویندوز میتوانید جلوی فعالیت برخی برنامهها را بگیرید یا آنها را محدود کنید. همچنین با استفاده از ابزارهایی مثل disk defragment و disk cleanup میتوانید با یکپارچهسازی سیستم، سرعت عملکرد آن را بالا ببرید.
در ادامه به همه نکات فوق به صورت مفصل اشاره خواهیم کرد.
مهمترین نکات درباره افزایش سرعت لپ تاپ های قدیمی
چنانکه ذکر شد برای رفع کندی سرعت سیستم قدیمی میتوانید از طریق ارتقای برخی قطعات اقدام کنید. علاوه بر این، میتوانید از طریق ابزارهای داخلی ویندوز و تنظیمات آنها، باعث بالا بردن سرعت رایانه خود شوید. برای آشنایی با مهمترین راهکارهای افزایش سرعت لپ تاپ قدیمی، ادامه مقاله را بخوانید!
استفاده از هارد SSD
تعویض هاردهای قدیمی موسوم به HDD (hard disk drive) و استفاده از هارد SSD اولین راهکار اساسی برای افزایش سرعت لپ تاپ های قدیمی است. این اقدام در راستای ارتقای لپتاپ صورت میگیرد.
هارد اس اس دی، نسل جدیدی از حافظههای داخلی است که در دهه گذشته به کار گرفته شده است. SSD مخفف عبارت solid state drive است. در این نوع هارد سرعت خوانده شدن دادهها به واسطه نوع تراشهها بسیار سریعتر از هاردهای HDD است؛ ضمن اینکه به واسطه فعالیت هارد اس.اس.دی گرما و حرارت کمتری تولید میشود. به این ترتیب ضمن کاهش استهلاک، سرعت کار و پردازش دادهها نیز افزایش مییابد. درمجموع، سرعت، قدرت و عمر این نوع هارد بیشتر است.
پس از نصب هارد SSD این نکته را نیز در نظر داشته باشید که برای عملکرد بهتر آن بهتر است که پشتیبانی trimming فعال شود. این گزینه در سیتسمهای جدید خود به خود فعال میشود؛ اما در لپتاپهای قدیمی خودتان باید آن را فعال کنید.
RAM و ارتقای آن برای افزایش سرعت لپ تاپ های قدیمی
یکی از کارهای دیگری که برای رفع کندی سرعت لپ تاپ قدیمی انجام میدهند، تعویض رم است. عنوان رم (RAM) مخفف عبارت Random Access Memory به معنای حافظه دسترسی تصادفی است. در واقع، رم حافظه دسترسی سریع است که فقط هنگام اجرای برنامهها از آن استفاده میشود. به این ترتیب که وقتی سیستم در حال فعالیت است، رم اطلاعات مورد نیاز را به صورت موقت ذخیره میکند تا آنها را پردازش کند. رم هرچه بالاتر برود، سرعت پردازش نیز افزایش مییابد. به همین دلیل رم پایین در سیستم قدیمی میتواند عامل پایین بودن سرعت باشد. RAM لپتاپهای امروزی از حداقل ۴ گیگ تا ۸ و ۱۶ گیگ (به فراخور کاربرد) هستند و بسته به نوع سیستم، قابلیت ارتقا دارند. البته پیش از ارتقا، باید قابلیت دستگاه خود را برای پشتیبانی از رم بیشتر بررسی کنید.
استفاده از کارت گرافیک اختصاصی
اساسا با یک لپتاپ قدیمی، شاید نتوانید بسیاری از کارهای گرافیکی یا بازیهای سنگین امروزی را اجرا کنید. ولی بههرحال اگر سر و کارتان با این مسائل است و بهخاطر اختلالات سیستم قدیمی کارتان پیش نمیرود، میتوانید از کارت گرافیک اختصاصی استفاده کنید. از آنجا که کارت گرافیک داخلی (GPU مخفف عبارت graphic processing unit) یا همان کارت گرافیک آنبورد (on-board) قابل ارتقا نیست، میتوانید با استفاده از کارت گرافیک اختصاصی در راستای بیشتر کردن سرعت سیستم خود بکوشید.
سبک کردن حجم دادهها
بعد از ذکر نکاتی که همگی مربوط به ارتقای سیستم بودند، به سایر نکات میرسیم. بدیهی است که هرچه حجم اطلاعات ذخیرهشده در درایوها کمتر باشد، عمکرد آنها بهتر خواهد بود. در این میان سبکتر بودن دادههای درایو C اهمیت بیشتری دارد. زیرا ویندوز روی این درایو نصب شده است.
جهت پاک کردن اطلاعات غیرضروری و یا سبک کردن حجم آنها، میتوانید فایلهای سنگین خود (مثل فیلم) را به یک هارد اکسترنال منتقل بکنید. همچنین میتوانید برنامههای سنگنین و بلااستفاده را پاک (uninstall) کنید.
یکپارچهسازی و بهینهسازی
این اقدام نه فقط در لپتاپهای قدیمی، بلکه در هر سیستمی باعث بالا رفتن سرعت میشود. برای مثال حتی این مورد را برای بالا بردن سرعت ویندوز ۱۱ توصیه میکنند. برای یکپارچهسازی دادهها میتوانید از ابزارهای داخلی ویندوز مثل disk defragment و disk cleanup استفاده کنید. همچنین برنامههای شخص ثالث (third party) هم برای بهینهسازی و مرتب کردن فایلها به کار میآیند.
تنظیمات task manager و مدیریت startup
از طریق منوی task manager (با فشردن win+r و وارد کردن فرمان msconfig) وارد منوی configuration میشوید. در این قسمت با باز کردن startup میتوانید برنامههای غیرضروری را که هنگام راهاندازی سیستم خود به خود اجرا میشوند، ببندید. این کار نیز به بالا رفتن سرعت لپ تاپ های قدیمی کمک میکند.
خاموش کردن جلوههای بصری
برای اینکه سرعت سیستمهای قدیمی را افزایش دهید، میتوانید در advanced system settings جلوههای بصری را خاموش کنید. برای این کار پس از کلیک روی advanced system settings در کنترل پنل، وارد پنجره system properties میشوید. حال روی گزینه settings در قسمت performance کلیک کنید؛ در پنجره باز شده، نباید گزینههای adjust for best appearance یا adjust for best performance فعال باشد؛ بلکه باید گزینه اول که انتخاب جلوههای بصری را به خود ویندوز میسپارد فعال باشد.
تنظیمات power plan
شاید تصور کنید این تنظیمات فقط برای ذخیره انرژی و یا عملکرد نمایشگر به کار میآید؛ اما این طور نیست. این تنظیمات بابت مصرف بهینه انرژی، ممکن است بعضی قابلیتهای سیستم را محدود کند؛ همین امر باعث کندی سرعت لپتاپ میشود. پس شاید به ناچار برای افزایش سرعت لپ تاپ های قدیمی، مجبور شوید که این محدودیتها را لغو کنید. برای دسترسی به منوی مورد نظر باید وارد change plan settings شوید و به قسمت تنظیمات پیشرفته (advanced) بروید. در این قسمت میتوانید بازه عملکرد سیستم را کنترل کنید.
به روز رسانی سیستم عامل و برنامهها
این راهکار، یکی از بدیهیترین امور برای بالا بردن سرعت سیستم به حساب میآید. هرچند ممکن است یک لپتاپ قدیمی از نسخه جدید بعضی درایورها و برنامهها پشتیبانی نکند؛ اما بهتر است برای دانلود و نصب آخرین نسخه سازگار با لپتاپ خود اقدام کنید.
حرف آخر: فعلا درست شد؛ ولی به فکر آینده باش!
شاید با به کار بستن نکاتی که در این مقاله ذکر شد، بتوانید باعث افزایش سرعت لپ تاپ های قدیمی شوید؛ اما این نکته را در نظر بگیرید که به مرور شرکتهای سازنده پشتیبانی از قطعات و سیستمهای قدیمی را قطع میکنند. این امر هم درباره گوشیهای هوشمند و هم درباره لپتاپ و کامپیوتر صدق میکند. پس اگر از لپتاپ قدیمی استفاده میکنید و با وجود توصیههای این مقاله هنوز با مشکلاتی مثل سرعت پایین یا نبود قطعات جهت ارتقا مواجهید: به فکر خرید یک لپتاپ مناسب در آینده باشید!