آموزش تست سلامت باتری لپ تاپ در ویندوز

قاعدتا یکی از مهم‌ترین قابلیت‌های لپ‌تاپ که امتیاز ویژه آن در مقایسه با سیستم desktop است، قابل‌حمل بودن آن می‌باشد. کاربران لپ‌تاپ به سادگی می‌توانند دستگاه خود را هر کجا که می‌خواهند ببرند. در این میان، مسئله سلامت باتری به کیفیت کاربری کمک شایانی می‌کند؛ زیرا کاربر می‌تواند بدون دغدغه، رایانه قابل‌حمل خود را هر کجا که می‌خواهد ببرد و بدون استفاده از برق مستقیم، از آن استفاده کند. برای نگهداری هر چه بهتر از باتری، خوب است که گاهی صحت عملکرد آن را چک کنید. حال، این سوال مطرح می‌شود که: «برای تشخیص میزان سلامت باتری لپ تاپ چه باید کرد؟»/ «چک کردن سلامت باتری لپ تاپ چگونه صورت می‌گیرد؟» در این مقاله، ضمن پاسخ دادن به این سوالات، مهم‌ترین نکات درباره آموزش تست سلامت باتری لپ تاپ را ارائه داده‌ایم.

اهمیت نگهداری صحیح از باتری لپ تاپ

چنانکه ذکر شد، یکی از مهم‌ترین مزیت‌های استفاده از لپ‌تاپ، قابل‌حمل بودنِ آن است. به این ترتیب، سالم بودن باتری باعث می‌شود که کاربر، به راحتی سیستمش را جابه‌جا کند و بی‌آنکه شارژر (آداپتور) همراهش باشد، بدون استفاده از برق مستقیم، کارش را انجام دهد.

برای نگهداری هر چه بهتر از باتری، بد نیست که همواره گزارش وضعیت سلامت آن را بررسی کنید. برای دسترسی به این گزارش و تست سلامت باتری لپ تاپ، روش‌های مختلفی وجود دارد. در ادامه به این روش‌ها اشاره کرده‌ایم.

فرمان CMD برای تست سلامت باتری لپ تاپ

Command prompt یا همان CMD یکی از شیوه‌های صدور فرمان در ویندوز است که در قالب متنی اجرا و صادر می‌شود. برای ورود به پنجره CMD (فرمان متنی فوری) می‌توانید عبارت command prompt یا CMD را در منوی استارت تایپ کنید. این کار در نسخه‌های مختلف ویندوز (۷ تا ۱۱) امکان‌پذیر است. پس از این مرحله، بهتر است روی گزینه CMD راست کلیک کنید و آن را به صورت ادمین (Run as administrator) اجرا کنید. زیرا اعمال بعضی فرمان‌های مهم (ازجمله بررسی وضعیت باتری) فقط در حالت ادمین صورت می‌گیرد.

در ویندوز ۷، پس از باز شدن پنجره CMD فرمان powercfg/energy را تایپ کنید و سپس کلید enter را بزنید. (در ویندوز ۱۰ این فرمان را تایپ کنید: powercfg/batteryreport) حالا کمی صبر کنید؛ پروسه پیش رو کمی زمان می‌برد. بعد از ظاهر شدن جواب، آدرسی به شما ارائه می‌شود که با دنبال کردن آن به فایل گزارش دسترسی پیدا می‌کنید. این فایل معمولا در درایو C قرار دارد و به صورت HTML است و به battery report شهرت دارد.

در گزارش باتری (battery report) علاوه بر ارائه اطلاعات درباره: تاریخ ساخت، شماره سریال، نوع باتری، ظرفیت اولیه و غیره، اطلاعات وضعیت کنونی آن نیز ارائه می‌شود. برای مثال، عنوان design capacity گویای ظرفیت اولیه باتری هنگام ساخت است؛ در مقابل، عنوان full charge capacity گویای نهایت توانی است که در حال حاضر، پس از شارژ باتری می‌توانید از آن استفاده کنید.

چنانکه ذکر شد از این روش برای تست سلامت باتری لپ تاپ در ویندوز ۷ و ۸ (+ تست سلامت باتری لپ تاپ در ویندوز ۱۰ و ۱۱) استفاده می‌شود. در باتری ریپورت، علاوه بر اطلاعات مذکور، داده‌های دیگری نیز ارائه می‌شود، از جمله:

تاریخچه مصرف باتری دستگاه (usage history)، عمر باتری (battery life estimates) و سایر شاخص‌های مفید برای تست سلامت باتری لپ تاپ.

نرم‌افزارها و سخت‌افزارهای شخص ثالث برای تست سلامت باتری لپ تاپ

برای چک کردن وضعیت باتری، می‌توانید از برنامه‌های و سخت‌افزارهای شخص ثالث (third party) نیز استفاده کنید. مقصود از ابزار شخص ثالث، برنامه یا قطعه‌ای است که سازنده آن، شرکت دیگری غیر از ارائه کننده لپ‌تاپ و سیستم عامل دستگاه شماست.

برای یافتن برنامه‌ها و نرم‌افزارهایی که عملکرد باتری را پایش می‌کنند، کافی است عنوان نرم‌افزار تست سلامت باتری لپ تاپ را در گوگل (google) سرچ کنید. به این ترتیب برنامه‌هایی مثل Battery Info View یا BAT Expert به شما معرفی می‌شود.

برای چک کردن وضعیت باتری به صورت سخت‌افزاری، می‌توانید از انواع مناسب مولتی متر هم استفاده بکنید. از مولتی متر برای سنجش صحت عملکرد باتری استفاده می‌شود.

۳ نکته کاربردی درباره نگهداری از باتری لپ تاپ

آنچه همراه چک کردن سلامت باتری مهم است، رعایت نکاتی است که به طول عمر آن کمک می‌کند. در این میان، سه نکته از اهمیت بیشتری برخوردار است:

• رعایت بازه شارژ ۲۰ تا ۸۵ درصد: یعنی تا زمانی که شارژ دستگاه زیر ۲۰ درصد نرسیده، آن را شارژ نکنید. همچنین سعی کنید تا قبل از آنکه شارژ به ۱۵ درصد برسد و هشدار low battery صادر شود، آن را به شارژ بزنید. درمقابل پس‌از آنکه شارژ به ۸۵ درصد رسید، آداپتور را از برق بکشید.
• موقع استفاده از برق مستقیم، باتری را از دستگاه خارج کنید! یعنی فقط زمانی از شارژر استفاده کنید که میزان نیروی باتری زیر ۲۰ درصد برسد؛ پس‌از طی شدن فرایند شارژ تا ۸۵ درصد نیز شارژ را متوقف کنید. اما اگر قصد دارید هنگام کار با لپ‌تاپ از برق مستقیم استفاده کنید، حتما پیش از روشن کردن سیستم، باتری را خارج کنید. البته اگر به‌صورت پیوسته باتری را کنار بگذارید و از آن استفاده نکنید، به‌مرور عمر باتری کم می‌شود. پس اگر عادت دارید پای میز کارتان از برق مستقیم استفاده کنید، گاهی از باتری نیز استفاده کنید.
• کالیبراسیون دوره‌ای: برای کالیبره کردن باتری لپ‌تاپ، اجازه دهید هنگام شارژ، باتری تا ۱۰۰ درصد پر شود؛ پس از این تا دو ساعت شارژر را از برق جدا نکنید. پس از جدا کردن دستگاه از برق می‌توانید تا زمانی که هشدار کم شدن شارژ باتری (law battery) ظاهر می‌شود به کارتان ادامه دهید؛‌ سپس در حالی که سیستم روشن است آن را به حال خود رها کنید تا با اتمام باتری، خودش خاموش شود. حالا می‌توانید دوباره شارژ باتری لپ تاپ را آغاز کنید؛ این بار هم اجازه دهید باتری پر شود و دو ساعت بیشتر در شارژ بماند. اکنون باتری کالیبره شده است!

سایر نکات درباره نگهداری از باتری

رعایت این نکات هم برای عمر بیشتر باتری مفید است:

۱ـ استفاده از service battery: اگر در لپ‌تاپ یا گوشی شما گزینه‌ای برای سرویس باتری و رفع مشکلات سطحی وجود دارد، حتما هر از گاهی از آن استفاده کنید.

۲ـ تنظیمات مربوط به باتری در power options: در این قسمت می‌توانید سیستم خود را طوری تنظیم کنید که هنگام کم شدن باتری به حالت خواب (sleep) یا هایبرنیت برود.

۳ـ کم کردن نور صفحه مانیتور: از طریق کم کردن نور صفحه نمایشگر و همچنین فعال کردن حالت ذخیره انرژی نیز می‌توانید مصرف باتری را کاهش دهید.

۴ـ بستن برنامه‌های بلااستفاده.

۵ـ استفاده کمتر از دیوایس‌های جانبی (مثل اسپیکر و…)

۶ـ استفاده از شارژر استاندارد: برای شارژ باتری لپ تاپ خود از شارژر و آداپتور استاندارد و اصلی (original) استفاده کنید.

حرف آخر: نگهداری درست + تست سلامت باتری لپ تاپ = عمر بیشتر باتری

برای بهره‌مندی از بهترین عملکرد باتری و جلوگیری از تعویض باتری لپ‌تاپ پیش‌از موعد مقرر، ضمن رعایت نکات فوق، به این سه فاکتور توجه کنید: نگهداری درست + تست سلامت باتری لپ تاپ = عمر بیشتر باتری